SUOMESSA KOTOUTUMISEEN JA ASUMISEEN LIITTYVÄT SOSIAALIALAN KESKEISET KÄSITTEET: Sanasto suomi–kurdi (sorani)
Abdulla Hassan, Aram (2019)
Abdulla Hassan, Aram
2019
Julkaisun pysyvä osoite on
https://urn.fi/URN:NBN:fi:amk-2019112522348
https://urn.fi/URN:NBN:fi:amk-2019112522348
Tiivistelmä
TIIVISTELMÄ
Aram Abdulla Hassan
Suomessa kotoutumiseen ja asumiseen liittyvät sosiaalialan keskeiset käsitteet. Sanasto suomi–kurdi (sorani)
49 s, 1 liite
Syksy, 2019
Diakonia-ammattikorkeakoulu
Tulkki (AMK)
Opinnäytetyön tavoitteena oli laatia Suomessa kotoutumiseen ja asumiseen liittyvä sanasto määritelmineen kieliparille suomi–kurdi (sorani). Sanasto on tarkoitettu asioimistulkeille ja tulkkiopiskelijoille sekä tulkkausalasta kiinnostuneille ja kurdin kieltä osaaville. Sanasto on koottu käyttämällä eri tietolähteitä, kuten alan kirjallisuutta sekä internet-sivustoja ja omia havaintoja tulkkaustilanteissa.
Vastaavaa sanastotyötä ei ole aikaisemmin tehty, ja tämän vuoksi sanastolle oli tarvetta, sillä asioimistulkin tärkeitä työkaluja ovat sanakirjat ja sanastot. Näiden työkalujen täytyy olla hallussa tulkkaustoimeksiantoon valmistautumisessa ja tulkkaustilanteessa korkeatasoisen ja laadukkaan työtuloksen saavuttamiseksi. Asioimistulkkien ammattisäännöstö edellyttää tulkkia valmistautumaan, ja sanastotyö on osa valmistautumista.
Opinnäytetyö koostuu raporttiosuudesta ja varsinaisesta sanastosta. Raportti sisältää sanastotyön prosessin kuvauksen ja tietoperustan. Tietoperustassa käsitellään tulkkausta sosiaalialan toimintaympäristössä sekä sosiaalialan rakenteita. Sanastoon on koottu kotoutumiseen ja asumiseen liittyviä käsitteitä ja termejä, joiden vastineiden saatavuus on vaikeaa löytää kurdinkielellä.
Sanastossa on 41 termiä määritelmineen suomeksi sekä vastaavat sanat ja määritelmät kurdiksi. Osalle kurdinkielisistä määritelmistä on kaksi vastinetta parhaiden mahdollisten vastaavuuksien mukaan. Sanastotyön laatua parannettiin kaksivaiheisella arviointi- ja tarkistusprosessilla.
Asiasanat: Kotoutuminen, asuminen, sosiaalityö, asioimistulkkaus پوختە
خوێندکار ئارام عبداللە حسن
لێکۆڵینەوە لە وشە و دەستەواژەکانی گرێدراو بە جێگریبوون و خۆگونجاندن لە فینلەند.
زمانی توێژینەوە فینلەندیی و کوردی (سۆرانی)
قەبار ٤۹لاپەڕە، یەک پاشکۆ
خوێندنگە زانكۆی پیشهیی دیاكۆنیا بەشی زانستە مرۆییەکان. بەکالۆریۆس لە وەرگێرانی زارەکیدا
پایزی ٢٠١٩ی زایینی
ئامانج و مەبەستی ئەم توێژینەوەیە، داڕشتن و پێناسەکردنی وشە و دەستەواژە سەرەکییەکانی پێوەندیدار بە رەوتی جێگیربوون و کاری رۆژانەی کۆچبەرانە لە فینلەندە. ئەم توێژینەوەیە بە زمانی فینلەندی نووسراوە، بەڵا م زمانی پێناسەکردن و هەروەها داڕشتنەوەی وشە و دەستەواژەکان کوردی و فینلەندین. کۆکردنەوەی فەرهەنگۆکی فینلەندی و کوردی (سۆرانی) بۆ وەرگێڕی زارەکی و خوێندکارانی وەرگێڕانی زارەکی تەرخان کراوە. شایانی باسە، کە ئەم کارە بەگشتیی بۆ وەرگرانی کاری وەرگێڕان گرینگە. دەستەواژەکانی ئەم لیکۆڵینەوەیە، لە سەر بنەمای ئەزموونی خۆم لە بواری وەرگێڕان، پەڕتووک و سەرچاوە ئینتەرنێتییەکانی تایبەت بە جێگیرکردن و گونجاندنی کۆچبەران داڕێژراوە.
ئەم نووسینە سەرەتاییەکی باش و گونجاوە بۆ هاندانی خوێندکاران و هەروەها وەرگێڕە کۆنەکارەکان لەمەڕ لێکۆڵینەوەی زیاتر و وردتر لەم پهیوهندهدا. جیگەی سەرنجە، کە لێکۆڵینەوەی هاوشێوە بۆ وشە ودەستەواژە. سەرەکییەکانی گرێدراو بە بواری کۆمەڵایەتی و خۆگونجاندن بە کوردی و فینلەندی نەکراوە. فەرهەنگۆک، ساغکردنەوەی چەمک و دەستەواژەکان بە ئامرازی گرینگی کاری وەرگێڕان و وەرگێڕانی زارەکی پێناسە دەکرێن. ئەم پرسە تیشک دەخاتە سەر کۆی رەوتی وەرگێڕان، کە چەندە و چۆن وەرگێڕەکان کاری وەرگێڕی وەردەگرن و خۆیان بۆ باروودۆخە جیاوازەکانی وەرگێڕان ئامادە دەکەن. لە ژێرڕۆشنای ئەو چوارچێوە و خاڵانەی، کە لە کۆبەندی ڕێنوێنی و یاسا باوەکانی وەرگێڕانی زارەکیدا ئاماژەیان پێ کراوە.
ئەم توێژینەوەیە، لە وشەسازی، دەستەواژە و پێناسەکانیان و هەروەها ڕاپۆرتی لێکۆڵینەوە پێکهاتووە. کۆکردنەوە و دەستنیشانکردنی وشەکان قۆناخی یەکەمی ئەم لیکۆڵینەوەیە پێک دێنێ. بە مەبەستی وردترکردنەوەی بابەتی لێکۆڵینەوە، چەمکەکان شی کراونەوتەوە لە رێچکەی بیردۆزیی وەرگێڕان کەڵک وەرگیراوە. دەستەواژە فینلەندیییەکان هەڵبژێردراون و پێناسەکانیان بە فینلەندی نووسران. لە درێژەی لێکۆڵنەوەکەدا، دەستەواژە فینلەندی و پێناسەکانیان بە زمانی کوردی وەرگێڕدراون.
ڕاپۆڕتی لیکۆڵینەوە پشت بە زانیاری دەبەستێ. سەرەتا، تاوتوێی ئەوچەمکانە کراوە، کە گرێدراوی ژیان و رەوتی جێگیرکردنی کۆچبەرانن. مەبەست ئەو چەمک و دەستەواژانەن، کە لە چاوپێکەوتنی کارمەندی ئیدارەی کار و خزمەتگوزارییە کۆمەڵایەتییەکاندا دێنە بەرباس. ئەو دەستەواژانەی، کە لە زمانی کوردیی و زمانەکانی دیکەشدا هاوتا و هاوشێوەیان بە ئاسانی دەست ناکەوێ. فەرهەنگۆکی ئاماژەپێکراو لە پاشکۆی ئەم لێکۆڵینەوەیەدا دانراوە. شایانی ئاماژەیە، کە لەم لێکۆڵینەوەیەدا ٣٢ دەستەواژەی پێناسەکراو بە زمانی فینلەندی و کوردی شی کراونەوتەوە.
بە مەبەستی بەرچاوڕوونی زیاتر، بۆ ژمارەیەک لە وشە کوردییەکان زیاتر لە وشەیەکی هاوتا نووسراون. لە قۆناخی یەکەمدا، وشە فینلەندییەکان لەلایەن هاوپیشە فینلەندییەکانەوە پێداچوونەوەیان بۆ کراوە. بەشی کوردییەکەش، لەلایەن هاوپیشە کوردەکانەوە پێداچوونەوەیان بۆ کراوە. لە قۆناغی دووهەمی توێژینەوەکەدا، مامۆستا و رێنوێنیکاری تایبەت بە توێژینەوەکە پێداچوونەوە و وردبینیان بۆ توێژینەوەکە و هەروەها زمانە کارپێکراوەکان (کوردی و فینلەندی) کردووە.
وشە سەرەکییەکان: بواری کۆمەڵایەتی، جێگیرکردن، جێبەجێکردنی کاری ڕۆژانە، وەرگێری زارەکی
Aram Abdulla Hassan
Suomessa kotoutumiseen ja asumiseen liittyvät sosiaalialan keskeiset käsitteet. Sanasto suomi–kurdi (sorani)
49 s, 1 liite
Syksy, 2019
Diakonia-ammattikorkeakoulu
Tulkki (AMK)
Opinnäytetyön tavoitteena oli laatia Suomessa kotoutumiseen ja asumiseen liittyvä sanasto määritelmineen kieliparille suomi–kurdi (sorani). Sanasto on tarkoitettu asioimistulkeille ja tulkkiopiskelijoille sekä tulkkausalasta kiinnostuneille ja kurdin kieltä osaaville. Sanasto on koottu käyttämällä eri tietolähteitä, kuten alan kirjallisuutta sekä internet-sivustoja ja omia havaintoja tulkkaustilanteissa.
Vastaavaa sanastotyötä ei ole aikaisemmin tehty, ja tämän vuoksi sanastolle oli tarvetta, sillä asioimistulkin tärkeitä työkaluja ovat sanakirjat ja sanastot. Näiden työkalujen täytyy olla hallussa tulkkaustoimeksiantoon valmistautumisessa ja tulkkaustilanteessa korkeatasoisen ja laadukkaan työtuloksen saavuttamiseksi. Asioimistulkkien ammattisäännöstö edellyttää tulkkia valmistautumaan, ja sanastotyö on osa valmistautumista.
Opinnäytetyö koostuu raporttiosuudesta ja varsinaisesta sanastosta. Raportti sisältää sanastotyön prosessin kuvauksen ja tietoperustan. Tietoperustassa käsitellään tulkkausta sosiaalialan toimintaympäristössä sekä sosiaalialan rakenteita. Sanastoon on koottu kotoutumiseen ja asumiseen liittyviä käsitteitä ja termejä, joiden vastineiden saatavuus on vaikeaa löytää kurdinkielellä.
Sanastossa on 41 termiä määritelmineen suomeksi sekä vastaavat sanat ja määritelmät kurdiksi. Osalle kurdinkielisistä määritelmistä on kaksi vastinetta parhaiden mahdollisten vastaavuuksien mukaan. Sanastotyön laatua parannettiin kaksivaiheisella arviointi- ja tarkistusprosessilla.
Asiasanat: Kotoutuminen, asuminen, sosiaalityö, asioimistulkkaus
خوێندکار ئارام عبداللە حسن
لێکۆڵینەوە لە وشە و دەستەواژەکانی گرێدراو بە جێگریبوون و خۆگونجاندن لە فینلەند.
زمانی توێژینەوە فینلەندیی و کوردی (سۆرانی)
قەبار ٤۹لاپەڕە، یەک پاشکۆ
خوێندنگە زانكۆی پیشهیی دیاكۆنیا بەشی زانستە مرۆییەکان. بەکالۆریۆس لە وەرگێرانی زارەکیدا
پایزی ٢٠١٩ی زایینی
ئامانج و مەبەستی ئەم توێژینەوەیە، داڕشتن و پێناسەکردنی وشە و دەستەواژە سەرەکییەکانی پێوەندیدار بە رەوتی جێگیربوون و کاری رۆژانەی کۆچبەرانە لە فینلەندە. ئەم توێژینەوەیە بە زمانی فینلەندی نووسراوە، بەڵا م زمانی پێناسەکردن و هەروەها داڕشتنەوەی وشە و دەستەواژەکان کوردی و فینلەندین. کۆکردنەوەی فەرهەنگۆکی فینلەندی و کوردی (سۆرانی) بۆ وەرگێڕی زارەکی و خوێندکارانی وەرگێڕانی زارەکی تەرخان کراوە. شایانی باسە، کە ئەم کارە بەگشتیی بۆ وەرگرانی کاری وەرگێڕان گرینگە. دەستەواژەکانی ئەم لیکۆڵینەوەیە، لە سەر بنەمای ئەزموونی خۆم لە بواری وەرگێڕان، پەڕتووک و سەرچاوە ئینتەرنێتییەکانی تایبەت بە جێگیرکردن و گونجاندنی کۆچبەران داڕێژراوە.
ئەم نووسینە سەرەتاییەکی باش و گونجاوە بۆ هاندانی خوێندکاران و هەروەها وەرگێڕە کۆنەکارەکان لەمەڕ لێکۆڵینەوەی زیاتر و وردتر لەم پهیوهندهدا. جیگەی سەرنجە، کە لێکۆڵینەوەی هاوشێوە بۆ وشە ودەستەواژە. سەرەکییەکانی گرێدراو بە بواری کۆمەڵایەتی و خۆگونجاندن بە کوردی و فینلەندی نەکراوە. فەرهەنگۆک، ساغکردنەوەی چەمک و دەستەواژەکان بە ئامرازی گرینگی کاری وەرگێڕان و وەرگێڕانی زارەکی پێناسە دەکرێن. ئەم پرسە تیشک دەخاتە سەر کۆی رەوتی وەرگێڕان، کە چەندە و چۆن وەرگێڕەکان کاری وەرگێڕی وەردەگرن و خۆیان بۆ باروودۆخە جیاوازەکانی وەرگێڕان ئامادە دەکەن. لە ژێرڕۆشنای ئەو چوارچێوە و خاڵانەی، کە لە کۆبەندی ڕێنوێنی و یاسا باوەکانی وەرگێڕانی زارەکیدا ئاماژەیان پێ کراوە.
ئەم توێژینەوەیە، لە وشەسازی، دەستەواژە و پێناسەکانیان و هەروەها ڕاپۆرتی لێکۆڵینەوە پێکهاتووە. کۆکردنەوە و دەستنیشانکردنی وشەکان قۆناخی یەکەمی ئەم لیکۆڵینەوەیە پێک دێنێ. بە مەبەستی وردترکردنەوەی بابەتی لێکۆڵینەوە، چەمکەکان شی کراونەوتەوە لە رێچکەی بیردۆزیی وەرگێڕان کەڵک وەرگیراوە. دەستەواژە فینلەندیییەکان هەڵبژێردراون و پێناسەکانیان بە فینلەندی نووسران. لە درێژەی لێکۆڵنەوەکەدا، دەستەواژە فینلەندی و پێناسەکانیان بە زمانی کوردی وەرگێڕدراون.
ڕاپۆڕتی لیکۆڵینەوە پشت بە زانیاری دەبەستێ. سەرەتا، تاوتوێی ئەوچەمکانە کراوە، کە گرێدراوی ژیان و رەوتی جێگیرکردنی کۆچبەرانن. مەبەست ئەو چەمک و دەستەواژانەن، کە لە چاوپێکەوتنی کارمەندی ئیدارەی کار و خزمەتگوزارییە کۆمەڵایەتییەکاندا دێنە بەرباس. ئەو دەستەواژانەی، کە لە زمانی کوردیی و زمانەکانی دیکەشدا هاوتا و هاوشێوەیان بە ئاسانی دەست ناکەوێ. فەرهەنگۆکی ئاماژەپێکراو لە پاشکۆی ئەم لێکۆڵینەوەیەدا دانراوە. شایانی ئاماژەیە، کە لەم لێکۆڵینەوەیەدا ٣٢ دەستەواژەی پێناسەکراو بە زمانی فینلەندی و کوردی شی کراونەوتەوە.
بە مەبەستی بەرچاوڕوونی زیاتر، بۆ ژمارەیەک لە وشە کوردییەکان زیاتر لە وشەیەکی هاوتا نووسراون. لە قۆناخی یەکەمدا، وشە فینلەندییەکان لەلایەن هاوپیشە فینلەندییەکانەوە پێداچوونەوەیان بۆ کراوە. بەشی کوردییەکەش، لەلایەن هاوپیشە کوردەکانەوە پێداچوونەوەیان بۆ کراوە. لە قۆناغی دووهەمی توێژینەوەکەدا، مامۆستا و رێنوێنیکاری تایبەت بە توێژینەوەکە پێداچوونەوە و وردبینیان بۆ توێژینەوەکە و هەروەها زمانە کارپێکراوەکان (کوردی و فینلەندی) کردووە.
وشە سەرەکییەکان: بواری کۆمەڵایەتی، جێگیرکردن، جێبەجێکردنی کاری ڕۆژانە، وەرگێری زارەکی